Wedergeboorte

Rosita Steenbeek

De voorgevel van de nieuwe Rinascente aan de Via del Tritone is groot en strak. Bij elke ingang staat een twee meter lange zwarte man, gehuld in een zwart pak, met das en glanzende, zwarte schoenen. Alle kranten repten over de spectaculaire wedergeboorte van de Romeinse afdeling van dit beroemde warenhuis dat 150 jaar geleden in Milaan werd gesticht en nu in veel grote Italiaanse steden een winkel heeft. In 1917 bedacht de dichter Gabriele d’Annunzio de naam die verwijst naar een eerdere wedergeboorte van het warenhuis en naar die van Italië na de wereldoorlog. Sinds ik in Rome woon, kom ik regelmatig in het klassieke palazzo aan de Via del Corso en betreurde ik dat de winkel daar ineens verdwenen was. Ik wist niet dat er de laatste jaren keihard werd gewerkt op de plek waar ik nu binnenstap. De zwarte man knikt vriendelijk. Spectaculaire tassen lonken vanuit een zuurstokroze Gucci-hoek, een groene Prada-afdeling en een vlammend rode Valentino-corner. Het Louis Vuitton-domein is alsof je door een museum loopt, vormgegeven door Jeff Koons. Ik neem de roltrap die naast een vierkant binnenhof, als een klassiek atrium, omhoogglijdt langs acht open verdiepingen met lingerie, juwelen, mannenmode, vrouwenmode, horloges en zonnebrillen. Op de achtste betreed je een luilekkerland vol delicatessen uit alle hoeken van Italië, waar je in vier restaurants kunt eten en elegante pumps kunt aanschaffen van chocola. De trap voert nog een verdieping hoger, naar het ‘champagneterras’ omringd door koepels en torens die fel afsteken tegen een oranje lucht. Mensen praten zachtjes of kijken zwijgend voor zich uit.

Meeuwen vliegen schaterend over. Ik vraag aan een heer met hoed die bij de balustrade foto’s staat te maken of hij weet waar het sierlijke torentje vlak voor onze neus bij hoort. ‘Waarschijnlijk bij het Palazzo di Propaganda Fide, want we zijn hier dicht bij de Piazza di Spagna. Kijk, en daar is de toren van het Quirinaal.’ Hier, boven op al die etages vol schatten, ligt dus de allergrootste, zeg ik tegen de man. ‘En in de kelder’, antwoordt hij. Na nog een tijdje van het uitzicht te hebben genoten met het voornemen hier spoedig terug te zullen keren, daal ik af naar het grote, lichte souterrain dat een supermarkt vol design huisvest. Wandelend langs de meest originele kopjes, schalen, koffiepotjes, telefoonhoesjes en broodroosters kom ik terecht in het oude Rome. Tijdens de bouwwerkzaamheden stuitte men op het aquaduct dat Agrippa, de rechterhand van keizer Augustus, liet bouwen en dat in 19 voor Christus werd ­ingehuldigd. Het Aqua Virgo dat erdoorheen stroomde moest vooral de Thermen van Agrippa voeden, de eerste badhuizen van Rome. Zestig meter van het ruim twintig kilometer lange aquaduct loopt nu door de Rinascente. Ik bestel een caffè bij de moderne bar en drink deze op aan een zwartmarmeren tafel met ­uitzicht op het opus reticulatum, het tweeduizend jaar oude metselwerk bestaande uit schuin gevoegde vierkante steentjes. Op de muur worden met licht de middeleeuwse aanpassingen en latere restauraties aangegeven. Ook andere ­ontdekkingen die tijdens de bouw werden gedaan verschijnen op de antieke muur, zoals een luxueuze villa uit de ­oudheid met privéthermen. De fraaie mozaïekvloer waar ­zuilen uit oprijzen is getekend met licht. Wanden worden weer opgericht en beschilderd. In de antieke tuin staan citroenboompjes, zoals op mijn terras. Dan vervagen de ­beelden en is daar weer de antieke muur. Opnieuw licht deze op en zien we het ­helderblauwe Aqua Virgo erdoorheen stromen. Hier is het een lichtprojectie, maar het water stroomt echt nog door dit antieke aquaduct en bruist op in de nabijgelegen fonteinen, in de door Nederlandse hooligans stuk­geslagen Barcaccia en de Trevi. Het ­verliefde paar naast me heeft even geen oog voor elkaar, en is in de ban van het ­schouwspel. De Rinascente is geen winkel, zei de directeur bij de ­opening, maar een plein, een plek om mensen te ­ontmoeten, een plek om Rome te beleven. ✦ (Illustratie Edith Buenen)