Alles over het bidet

Ewout Kieckens

Calabrese vrienden van ons waren van de zomer in Londen. “Natuurlijk”, zo zeiden ze na terugkomst, “is Londen heel mooi. Het is ook fantastisch dat de musea gratis zijn en dat het openbaar vervoer zo goed functioneert.” Maar dat weerhield hen niet ervan grote heimwee te hebben. Nee, ze hadden geen heimwee naar hun Calabrese stadje, naar de Italiaanse zon en pizza (pizzabakkers te over in Londen waar een kwart miljoen Italianen woont). Ze hadden nostalgie naar het bidet.
“Het bidet kennen ze niet in Engeland”, verzuchtte Giuseppe, het Calabrese ‘familiehoofd’. Voor Engeland kun je ook Nederland of zelfs België invullen. Wie van u heeft een bidet in de badkamer staan? Maar het bidet is in Italië een basisaccessoire. Geen toiletpot zonder bidet. Ook als er een tweede toilet in huis is, heeft het bidet er meestal een plek. Er bestaat een bidetplicht, zoals er ook schoolplicht is. Echt waar. In een ministerieel besluit uit 1975 staat het heel duidelijk: “In elke woning moet minstens één badkamer zijn uitgerust met de volgende sanitaire voorzieningen: toilet, bidet, bad of douche, wastafel.” Geen wonder dat 97% van de huishoudens over een bidet beschikt. Je krijgt bijna medelijden met die 3% bidetloze Italianen. Hoe poetsen die hun familiejuwelen op?
Maar ook zonder overheidsmaatregel zou het bidet ongekend populair zijn. De persoonlijke verzorging zit nou eenmaal in het Italiaanse bloed. Door de eeuwen heen speelde hygiëne een grote rol. Met de persoonlijke hygiëne stelde je grenzen en die grenzen moesten worden bewaakt. Al vanaf 1300 worden ­hygiëne en reiniging van vitaal belang voor alle sociale klassen. Het bidet, dat vermoedelijk voor de eerste keer opdook in de 18de eeuw, is een heuse uitvinding, die past in het rijtje wiel-stoommachine-penicilline-iPad.

Toch wil de halve wereld er niet aan. Dat tot onbegrip van maagdokters, gastro-enterologen, die het bidet van harte aanbevelen, ook al krijgen ze daardoor minder bezoekers in hun wachtkamer. Het is namelijk nuttig voor mensen die ­lijden aan aambeien, omdat toiletpapier irritatie kan veroorzaken. Maar ook voor mensen die gevoelig zijn voor blaasontstekingen is het bidet een uitkomst. Italiaanse maagdokters hebben relatief minder ­patiënten met urineweginfecties omdat het bidetgebruik helpt bacteriën te verwijderen die zich kunnen vermenigvuldigen aan de mond van de urinebuis en de blaas. Een bidet zorgt op een verfrissende manier dat bacteriën wegblijven.
In theorie tenminste. Als professioneel bidetzitter – ik maak er ook gebruik van als ik ergens te gast ben – weet ik dat er bidets zijn en bidets. Je hebt van die exemplaren waarbij er een draaiknop is voor warm water en een voor koud water. Dat gaat zelden goed. Soms komt er plots een scheut kokend water over het zaakje, die je doet opspringen. Je kunt nog net een gil onderdrukken. Af en toe, natuurlijk in de winter, komt er alleen ijskoud water uit. Soms is het water bruin (wegens roest), en dat is dan precies een kleur waarop je niet zit te wachten. Nu en dan schiet het water naar de overkant van het bidet en spuit het als een fontein door de gehele badkamer. Soms is de waterdruk zo laag, dat er een zielig waterstraaltje uitkomt dat met geen mogelijkheid richting bips gaat. Dan heb je ook van die badkamers waar het bidet niet naast de toiletpot staat, maar in een andere hoek, waardoor je met broek op de enkels door de badkamer moet huppelen. Je hebt trouwens ook wc’s en bidets in één, maar die heb ik nog nooit in werkelijkheid gezien. Dan speelt er nog de kwestie welke ‘ponyhouding’ je aanneemt. Je kunt op het bidet, dat in het Frans ook ‘pony’ betekent, van voren en van achteren. Ik ga er altijd met mijn billen naar de kraan zitten, maar dat schijnt toch niet iedereen te doen. Laatst vroeg een twitteraar uit Japan – daar is het bidet ook reuze populair- haar volgers naar hun favoriete ponystand. Twintig procent, zo blijkt, zit in de richting van de kraan (kranen). Volgens mij zitten je benen dan in de krul.
Italianen gebruiken het bidet alleen voor de schaamstreek en het achterwerk. Eventueel willen ze er ook wel hun voeten wassen. Je kunt het bidet natuurlijk ook inzetten voor andere doeleinden, zoals voor “handwasjes, het gekoeld houden van cola en bier, het schoonmaken van sportschoenen, hulp bij het onderhouden van potplanten, het laten volzuigen met water van (te droge) wortels van potplanten”, zoals een bidetfan schreef op een internetplatform. Die kwam uiteraard uit Nederland. ✦